Felaketler yılı 2020’yi nasıl bilirdiniz?
|Dünya 2020 ile birlikte çalkantılı bir döneme girdi. Avustralya’daki yangın felaketiyle baÅŸlayan sene yüz yılda bir gelen küresel salgının yarattığı yıkımla devam etti. Dünya geneline yayılmaya devam eden COVID-19 salgını hiç şüphesiz 2020’ye damgasını vuran felaketti.ABD sokakları George Floyd’un öldürülmesiyle karışırken Endonezya’da son 13 yılın en büyük sel felaketi yaÅŸandı. Lübnan’da meydana gelen ve komÅŸu ülkelerden dahi etkisi hissedilen liman patlaması tüm dünyayı sarstı…2020’nin felaketlerinden Türkiye de kaçamadı; çığ düştü, depremler oldu, sel felaketleri, uçak kazası ve fabrikada patlama yaÅŸandı!2020’nin bitip bitmediÄŸini anlamamız için is2020over.com, yani ‘2020 bitti mi?’ adıyla bir site açıldı. Siteye girdiÄŸinizde sizi kocaman bir NO cevabı karşılıyor ve yıl boyu dünyada yaÅŸanan felaketler sitede sıralanıyor. Neyse ki artık sayılı günler kaldı, derinden bir oh çekmek için nefesler tutuldu. Tüm felaketlerin geride kalması dileÄŸiyle…COVID-19 PANDEMİSİ? 2019’un aralık ayında Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan virüs kısa süre içinde tüm dünyaya yayıldı. Dünya SaÄŸlık Örgütü, 11 Mart 2020’de salgını pandemi ilan etti. Aynı tarihte Türkiye’de ilk vaka açıklandı.? Bugüne kadar 1.8 milyon kiÅŸi hayatını kaybetti.? Salgını durdurmak adına alınan önlemler kapsamında mart ve nisan aylarında birçok ülkede kısıtlamaya gidildi. Sınırlar bir süreliÄŸine de olsa kapatıldı, ekonomik faaliyetler yavaÅŸlatıldı. Hatta durma noktasına geldi.SÖNDÜRÜLEMEYEN YANGINLAR2020’nin ilk felaketi aylarca devam eden ve bir türlü kontrol altına alınamayan Avustralya’daki orman yangınlarıydı. 25 kiÅŸi hayatını kaybetti, 8 milyon hektarlık orman ve yeÅŸil alan yok oldu. 1.2 milyar hayvanın da öldüğü tahmin ediliyor.Hepimizin içini sızlatan orman yangınları Türkiye’yi de vurdu. 9 Ekim’de Hatay, Belen’de baÅŸlayan yangın diÄŸer ilçelere de sıçradı. Toplamda 400 hektar orman kül oldu. Birçok hayvan hayatını kaybetti. 13 Temmuz’daysa İstanbul, Heybeliada’da yangın çıktı. Ormanlık alandaki yangın 2.5 saat süren müdahaleyle söndürüldü. 5 hektarlık yeÅŸil alan yandı.TÜRKİYE’DE İKİ BÜYÜK DEPREMTürkiye, 2020’de iki büyük depremle sarsıldı. 24 Ocak’ta Elazığ’da 6.8, 30 Ekim’deyse İzmir’de 6.9 büyüklüğünde deprem oldu. Elazığ depreminde 40 kiÅŸi yaÅŸamını yitirdi. İzmir depremindeyse Bayraklı ve Bornova ilçelerinde birçok bina yıkıldı. Günlerce süren arama kurtarma çalışmalarının ardından 116 kiÅŸinin hayatını kaybettiÄŸi açıklandı. Bu iki büyük depremin yanı sıra Bingöl’de 5.7 büyüklüğünde bir deprem oldu. 14 Haziran’daki depremde enkaz altında kalan bir güvenlik korucusu hayatını kaybetti. 21 kiÅŸi yaralandı.KAPANMAYAN YARA: KADIN CİNAYETLERİ2020, ne yazık ki kadın cinayetlerinin artarak devam ettiÄŸi bir yıl oldu. 16 Temmuz’da kaybolan ve Cemal Metin Avcı tarafından vahÅŸice katledildikten sonra 21 Temmuz’da ormanlık alanda cesedi bulunan Pınar Gültekin cinayetiyle birlikte 2020’de en az 365 kadın cinayeti iÅŸlendi.SELLER CAN ALDIEkvator kuÅŸağındaki Endonezya’da ekim ve nisan ayları arasında görülen ÅŸiddetli yağışlar nedeniyle sıklıkla su baskınları ve heyelanlar yaÅŸanıyor. 2020’nin ilk ayında ülkede son 13 yılın en büyük su baskını meydana geldi. Binlerce evin su altında kaldığı, 53 kiÅŸinin hayatını kaybettiÄŸi açıklandı. Türkiye’deyse 21 Haziran’da Bursa’da yoÄŸun yağış sebebiyle sel felaketi yaÅŸandı. Bursa’nın Kestel ilçesine baÄŸlı Dudaklı Köyü’nde etkili olan sel onlarca aracı ve traktörü sürükledi. Çok sayıda ev ve ekili alan sular altında kaldı. BeÅŸ kiÅŸi hayatını kaybetti. 22 AÄŸustos’ta da Giresun’da sel felaketi yaÅŸandı. 127 kiÅŸi kurtarılırken yedi kiÅŸi yaÅŸamını yitirdi.BEYRUT’TA DEV PATLAMA3 Temmuz’da Sakarya’nın Hendek ilçesindeki havai fiÅŸek fabrikasında patlama meydana geldi. Yedi işçi yaÅŸamını yitirirken onlarcası yaralandı. 4 AÄŸustos tarihindeyse Beyrut Limanı’nda çok büyük bir patlama yaÅŸandı. İddialara göre 2 bin 750 ton amonyum nitrat patladı ve 182 kiÅŸi yaÅŸamını yitirdi. 6 binden fazla insan yaralandı. ÇIÄž ÜSTÜNE ÇIÄž!Van’ın Bahçesaray ilçesinde 4-5 Åžubat tarihlerinde iki farklı çığ felaketi meydana geldi. 4 Åžubat’ta hareket halindeki bir minibüsün üzerine çığ düştü. Altı kiÅŸi saÄŸ olarak kurtarıldı ancak beÅŸ kiÅŸi hayatını kaybetti. 5 Åžubat’taysa arama kurtarma ekiplerine destek veren vatandaÅŸların üzerine çığ düştü. YaÅŸanan felakette toplam 41 kiÅŸi hayatını kaybetti. ABD’DE IRKÇILIK KARÅžITI PROTESTOLAR25 Mayıs’ta, ABD’nin Minneapolis kentinde siyah George Floyd beyaz bir polis tarafından öldürüldü. Floyd’un polis ÅŸiddetiyle öldürüldüğü anlar yurttaÅŸların kameralarına yansıyınca tüm ülkede protestolar baÅŸladı. ‘Siyah Hayatlar Önemlidir’ (Black Lives Matters) sloganıyla günlerce süren protestolar dalga dalga dünyaya yayıldı. DAÄžLIK KARABAÄž SAVAÅžI2 Temmuz’da Azerbaycan ve Ermenistan arasında askeri çatışmalar yaÅŸandı. 27 Eylül’de DaÄŸlık KarabaÄŸ’da bu çatışmalar yeniden baÅŸladı. Kısa sürede DaÄŸlık KarabaÄŸ Savaşı’na dönüştü. Azerbaycan ve Ermenistan, Rusya’nın arabuluculuÄŸunda savaşı sona erdirmek için anlaÅŸmaya vardı.SURİYE’DE 34 ÅžEHİT VERDİK27 Åžubat’ta Suriye Silahlı Kuvvetleri’nin İdlib ÅŸehrinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne baÄŸlı tabura düzenlediÄŸi hava saldırısı sonucunda 34 askerimiz ÅŸehit düştü. 32 askerimiz de yaralandı.ANKARA’DA KUM FIRTINASI14 Eylül’de Ankara’nın Polatlı ilçesinde kum fırtınası meydana geldi. Bir anda etkisini gösteren fırtına nedeniyle gökyüzü karanlığa gömüldü. Polatlı Belediye BaÅŸkanı Mürsel Yıldızkaya ‘Ben 50 yıldır böyle bir ÅŸey görmedim’ açıklaması yaptı. Havada uçuÅŸan cisimler nedeniyle altı kiÅŸi yaralandı.İSTANBUL’DA UÇAK PİSTTEN ÇIKTIİzmir-İstanbul seferini yapan Pegasus Havayolları’na ait uçak 5 Åžubat tarihinde Sabiha Gökçen Havalimanı’nda pistten çıktı. Uçakta ikisi bebek 175 yolcu, altı mürettebat vardı. Üç parçaya ayrılan uçakta üç kiÅŸi hayatını kaybetti, 180 kiÅŸi yaralandı.Pakistan Uluslararası Havayolları’na ait Airbus A320 tipi yolcu uçağıysa 22 Mayıs’ta Karaçi kentinde bir yerleÅŸim alanına düştü. 97 kiÅŸi öldü. Kazanın nedeninin pilot hatası olduÄŸu açıklandı.BUNLAR DA OLDU…? 19 Åžubat’ta Almanya’nın Hessen eyaletindeki Hanau kentinde iki kafeye düzenlenen ırkçı terör saldırısında aralarında dört Türk’ün de olduÄŸu dokuz kiÅŸi hayatını kaybetti, beÅŸ kiÅŸi yaralandı.? 27 Åžubat’ta İdlib’de Türk askerlerine yapılan saldırının ardından Türkiye göçmenlere Avrupa kapılarını açtı. Yunanistan göçmenlerin ülkeye giriÅŸini engellemek için ÅŸiddete baÅŸvurunca kriz çıktı.? NBA’in ve Los Angeles Lakers takımının efsanevi oyuncusu Kobe Bryant ve 13 yaşındaki kızı Gianna Bryant, Kaliforniya’da yaÅŸanan bir helikopter kazası sonucunda hayatını kaybetti. Helikopterdeki dokuz kiÅŸiden kurtulan olmadı.? İngiltere, 47 yılın ardından Avrupa BirliÄŸi üyeliÄŸinden ayrıldı. BaÅŸbakan Boris Johnson konuÅŸmasında ‘Bu gece söylenecek en önemli ÅŸey bunun bir son deÄŸil, baÅŸlangıç olduÄŸudur. Bu, gerçek bir ulusal yenilenme ve deÄŸiÅŸim zamanı. Bu, yeni bir çağın ÅŸafağı’ dedi.? OrtadoÄŸu ve DoÄŸu Afrika’da son 70 yılın en büyük çekirge istilası yaÅŸandı. İstila büyük bir hızla yayılarak çiftçilerin hayatlarını zorlaÅŸtırdı. İstilayı kısmen iklim deÄŸiÅŸikliÄŸine baÄŸlayan BirleÅŸmiÅŸ Milletler’e baÄŸlı Dünya Gıda ve Tarım Örgütü yaÅŸananları gıda güvenliÄŸi ve geçim kaynakları için ‘benzeri görülmemiÅŸ bir tehdit’ olarak nitelendirdi. Yetkililer bu istilanın bir öncekinin 20 katı büyüklüğünde olduÄŸunu söyledi.? İngiltere tahtının altıncı sıradaki varisi Prens Harry ve eÅŸi Meghan Markle, Sussex Royal isimli resmi Instagram hesaplarından Kraliyet Ailesi’nin kıdemli üyeliÄŸinden çekildiklerini, finansal olarak bağımsız olmak istediklerini açıkladı. Los Angeles’a yerleÅŸen Prens ve eÅŸi bir dizi program için anlaÅŸma imzaladı.? ABD seçimleri Joe Biden’ın zaferiyle sonuçlandı. BaÅŸkan Donald Trump’ın destekçileri sonucu protesto etmek için sokaklara çıktı. Joe Biden destekçileriyse ülkenin birçok kentinde zaferi kutladı. İYİ OLAYLAR DA YAÅžANDIKadın Ritmik Cimnastik Grup Milli Takımı? Ukrayna’da düzenlenen Ritmik Cimnastik Avrupa Åžampiyonası’nda Kadın Ritmik Cimnastik Grup Milli Takımı ‘3 Çember 2 Labut’ kategorisinde altın madalya kazandı. Böylece tarihimizde ilk kez Avrupa ÅŸampiyonu olduk. Türkiye’ye ÅŸampiyonluk sevinci yaÅŸatan Kadın Ritmik Cimnastik Grup Milli Takımı sporcuları Azra Akıncı, Nil Karabina, Eda Asar, Peri Berker ve takım kaptanı Duygu DoÄŸan mutluluklarını ÅŸu sözlerle paylaÅŸtı: ‘Bu baÅŸarı tarihimizde bir ilk, bu gururu yaÅŸattığımız için çok mutluyuz.’? Avrupa Erkekler Artistik Cimnastik Åžampiyonası’nda, milli sporcularımızdan İbrahim Çolak halka aletinde altın madalya, Ferhat Arıcan da kulplu beygirde bronz madalya kazandı.? 7 Nisan’da Çin’de ilk kez COVID-19 nedeniyle yaÅŸamını yitiren olmadığı açıklandı. Vuhan kentinde karantina kaldırıldı.? İzmir depreminde 65 saat sonra enkazdan saÄŸ çıkarılan Elif bebek ve 91 saat sonra enkazdan kurtarılan Ayda bebek tüm Türkiye’nin mutluluk gözyaÅŸları oldu.? Türk asıllı Alman çift Prof. Dr. Özlem Türeci ve Prof. Dr. UÄŸur Åžahin koronavirüse karşı geliÅŸtirdikleri aşının yüzde 94 koruma saÄŸladığını açıklayarak aşıyı bulan ilk biliminsanları olarak tarihe geçti. Pfizer ve BioNTech ortaklığında üretilen aşı mRNA tekniÄŸi kullanarak geliÅŸtirildi. Türeci ve Åžahin çiftinin müjdesinin ardından kısa bir süre sonra dünyanın baÅŸka ülkelerinden aşı müjdeleri gelmeye baÅŸladı.? Oscar Ödülleri’nin 92 yıllık tarihinde ilk defa İngilizce dışındaki bir dilde çekilen bir film ‘En İyi Film’ ödülünü kazandı: Bong Joon Ho’nun yönettiÄŸi, Güney Kore yapımı ‘Parazit’e ‘En İyi Film’, ‘En İyi Yönetmen’ ve ‘En İyi Uluslararası Film’ kategorileriyle birlikte dört dalda ödül verildi.? Salgın kısıtlamaları doÄŸanın rahat bir nefes almasını saÄŸladı. Hava kirliliÄŸi verilerinde keskin bir düşüş yaÅŸandı, hayvanlar ÅŸehirlerde rahat rahat dolaÅŸtı. İstanbullular hava kirliliÄŸinin azalmasıyla UludaÄŸ’ı gördü. Yunuslar Haliç’e döndü. Ergene Nehri’nde kirlilik yüzde 54 azaldı.
Bir önceki yazımız olan Hatay'da çıkan yangın 6 saat sonra söndürüldü soğutma yapılıyor başlıklı makalemizde 3. Sayfa, Hatay ve Samandağ hakkında bilgiler verilmektedir.